Golf van zelfstandigen in de bijstand op komst!

De ruimhartige zzp-steunregeling Tozo werd in no time door gemeente op poten gezet. Een ‘megaprestatie’ die meer dan driehonderdduizend ondernemers helpt het hoofd boven water te houden. Maar de verwachting is dat een deel daarvan linea recta doorstroomt naar de bijstand. ‘Er komt zwaar weer aan.’
Indrukwekkend
Als wethouder in hoogconjunctuur had Rutger Groot Wassink (sociale zaken, GroenLinks) een jaar geleden grootse plannen. In mei 2019 kondigde de gemeente Amsterdam aan dat er 20 miljoen euro was vrijgemaakt voor een nieuwe aanpak voor de toeleiding van bijstandsgerechtigden naar werk. De doelstelling was om een kwart van de veertigduizend Amsterdammers in de bijstand aan het werk te krijgen. ‘De eerste tekenen waren heel goed’, herinnert Groot Wassink zich. Maar sinds de eerste coronamaatregelen – half maart 2020 – is de wekelijkse instroom in de bijstand twee tot drie keer zo hoog als in 2019. En uitstroom is er nog wel een beetje, maar ook die neemt af. ‘De snelheid waarmee de wereld verandert, is wel indrukwekkend’, beaamt Groot Wassink.
LEESTIP:
Waarom geeft Mark Rutte geen complimenten aan de ZZP'ers van Nederland...?
Moeten we dat complimentje eisen?
Zwaar weer
De toekomstige aanwas in de bijstand zal naar verwachting voor een deel uit zzp’ers bestaan. Die kunnen nu nog gebruik maken van de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo), maar die regeling loopt eind september af. Gemeenten maken zich nu op voor de echte test: een doorstroom van een deel van die zelfstandig ondernemers naar de reguliere bijstand. ‘Er komt zwaar weer aan’, aldus Groot Wassink.
Volgens schattingen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) zijn er landelijk zo’n 343.000 aanvragen voor de Tozo gedaan. Met ongeveer anderhalf miljoen zelfstandigen in Nederland komt dat neer op bijna een kwart van het totaal. Maar de uitkering loopt over drie maanden af, terwijl het einde van crisis nog niet in zicht is.
De echte golf komt nog
‘We zijn inderdaad bang voor een grote instroom van zelfstandigen in de bijstand. Dan is de sociale ellende voor de mensen zelf veel groter’, zegt Marjan van Noort van FNV Zelfstandigen. Maarten Post, voorzitter van branchevereniging ZZP Nederland, noemt muzikanten als voorbeeld van een groep die niet meteen weer aan het werk zal kunnen. ‘Je kunt er donder op zeggen dat er de komende tijd niet meer gewerkt wordt op podia. Die mensen weten dus nu al dat ze maanden geen omzet gaan draaien.’
Bron: Binnenlands Bestuur